Aderans:
|
Kuru film tabakasının yüzey üzerinde
kabarmadan,ince tabakalar halinde kalkmadan veya çatlamadan durma
kabiliyetidir. Aderans,boyanın belki de tek en önemli özelliğidir.
Islak tutunma,ıslak koşullara rağmen kuru boya filminin yüzeye
tutunma kabiliyeti,genellikle dış cephe boyaları için önemlidir. |
Akrilik:
|
Yüksek performanslı akrilik esaslı boya veya
su-bazlı boyalarda kullanılan sentetik polimerdir. Boyanın
bağlayıcısı gibi,akrilik reçineler, kaplamanın kimyasallara
dayanmasına ve ışık haslığı nedeniyle renginin kalıcı olmasına
olanak sağlar. |
Akrilik Reçine:
|
Renk ve parlaklık dayanımı,alkali ve
oksidasyon dayanımı,sertlik, yapışma ve bağlama sağlamlığı ve film
ömrü gibi özellikleri süper olarak nitelendirilen ve kaplama
formülleri arasında seçkin bir yeri olan reçinelerdir. Genellikle,
akrilik asit,metakrilik asit,akrilonitril ve bunların
copolimerlerinin esterlerini içeren akrili asitlerin türevlerinin
polimerizasyonu sonucu oluşan reçinelerdir. Akrilat reçineler
olarak da bilinirler. |
Akrilik esaslı boya:
|
(1)Esas olarak aqua ortam içersinde
polimerik maddenin sabit dispersiyonu. (2) Plastik veya reçinenin
,doğal veya sentetik su içersinde dispersiyonu; sentetik,
emülsiyon polimerizasyonu ile yapılır. (Dikkat edilmesi gereken
husus,polimerizasyondan sonra akrilik esaslı boya su içerisinde
dağılmış katıdır, bu yüzden emülsiyon değildir. Boya endüstrisinde
akrilik esaslı boya ve emülsiyon benzer kullanılır.) |
Akrilik esaslı Boya:
|
Polivinil asetat veya akrilik reçineler gibi
sentetik bağlayıcılar ile yapılan su ile inceltilen boyalardır.
Yağlı boyaların tersine,akrilik esaslı boyalar çabuk kurur,düzgün
akar ve su ile kolaylıkla temizlenebilir. Yüksek performanslı
akrilik esaslı boya boyalar %100 akrilik reçine içerirler. |
Akrilik esaslı Boya:
|
Bağlayıcısının çoğunluğunu akrilik reçine
oluşturan su ile inceltilen boyalardır. Belirli özellikler katmak
veya maliyeti düşürmek için boyaya katılan diğer bağlayıcılar ise,stiren,epoksi
ve polivinil asetat. |
%100 Akrilik esaslı Boya:
|
Bağlayıcı olarak sadece akrilik reçine
kullanılmış su ile inceltilen boyalardır. Genel olarak çok
kaliteli akrilik esaslı boyalar farklı birçok mimari kaplama için
kullanılır,%100 Akrilik esaslı boyalar,süper aderans,uzun süreli
esneklik,nefes alabilirlik,alkali dayanımı, sertlik, ve parlaklık
dayanımına sahiptirler. |
Alkidler:
|
Her ne kadar,orta dereceli ekipmanlar ve
marin enamellerde bağlayıcı olarak kullanılsalar da,içeride ve
dışarıda,ahşap boyalarında bulunan reçinelerdir. |
Badana:
|
Esas olarak, kireç ile suyun karıştırılması
ile elde edilir. İç cephe dekorasyonu için kullanılır. Yıkamaya
karşı dayanıklı değildir. |
Bağlayıcı:
|
Bağlayıcı, pigment parçalarını, düzgün boya
filmi oluşturmak üzere bağlar ve aynı zamanda boyanın yüzeye
yapışmasını sağlar. Bağlayıcının cinsi ve miktarı,boyanın
performans özelliklerinin -yıkanabilirlik,sertlik,yapışma ve renk
dayanımı- çoğunu belirler. Kaliteli yüksek performanslı akrilik
esaslı boyaların üretiminde tercih edilen bağlayıcı, akrilik
polimerler gibi reçinelerdir. |
Beyazlama:
|
Güneş ışığına maruz kalma sonucu oluşan renk
kaybı. |
Dayanıklılık:
|
Boyanın maruz kaldığı yıpratıcı çevre
etkilerine,özellikle kötü hava şartları,karşı dayanma derecesi.
Dayanıklılığın iki etkisi vardır. Koruyucu özellikleri yüzeyi
bozulmaktan korur. Dekoratif özellikleri etkileyici görüntüsünün
kalıcı olmasını sağlar. |
Dispersiyon(Süspansiyon):
|
Çok ince katı yapıdaki partiküllerin bir
sıvı madde içinde homojen şekilde dağılması işlemidir. |
Elastikiyet:
|
Boyanın,görünümünde değişiklik olmadan veya
zarar görmeden, genişleme ve daralma yeteneği. Sıcaklık
değişimleri genişleme ve daralmaya sebep olur. Örneğin sarı çam
tanecik boyutuna bağlı olarak farklı oranlarda genişler.
Elastikiyet dayanıklılığın anahtarıdır. Akrilik bağlayıcılar
elastikiyetleriyle dikkat çekerler. |
Emülsiyon:
|
Sıvı yapıdaki kimyasal maddenin bir
emülgatör yardımıyla başka sıvı kimyasal madde içinde dağılması
işlemi. |
Empregnasyon:
|
Çok düşük viskoziteli bir sıvının,katı bir
yüzeyin içine derinliklerine işlemesi,girmesidir. Bu sayede
kapiler boşluklar ve porlar dolabilir. Kendinden sonra gelebilecek
uygulamaya iyi aderans oluşturur ve yüzeyin mukavemetini arttırır. |
Enamel:
|
Genellikle yüksek parlaklıkta ama düşük
parlaklık derecelerinde de olabilen ;örneğin mat enameller, düzgün
yüzey oluşturma yeteneğiyle karakterize edilmiş son kat boyadır. |
Film Oluşumu:
|
Boyanın sürekli kuru film tabakası oluşturma
kabiliyeti. Bu proses,su veya solventlerin buharlaşması ve
bağlayıcı parçalarının birleşmesi sonucu oluşur. Sürekli kuru film
suyu iter.
|
Genleştirici:
|
Pigmentlerin boşluklarını doldurup
genleştiren titanyum dioksitten daha ucuz içeriktir. Genleştirici
pigmentsiz kullanılamaz. Yaygın kullanılan bazı genleştiriciler
şunlardır;kaolen,kalsit ve silika. |
Hacim katıları:
|
Pigment ve bağlayıcının hacmi
toplamının,toplam hacme bölümü. Yüzde(%) olarak ifade edilir.
Yüksek hacim katıları,daha kalın kuru film tabakası,ileri
örtücülük, ve yüksek dayanıklılık demektir. |
Havasız spreyleme(püskürtme):
|
Yüksek basınçla bir delikten, kuvvet
uygulayarak boyanın atomizasyonu prosesi. Özellikle boya önceden
ısıtıldığında,solventlerin buharlaşması ile yol almasının
efektidir. |
İnceltici:
|
İnceltici ve bağlayıcı beraber,boyanın nakil
vasıtasını oluştururlar. Su,akrilik esaslı boya boyalarda
kullanılan, boya kurudukça buharlaşan,düzgün boya uygulamasına
olanak sağlayan incelticilerdir. Yağlı boyaların incelticileri ise
turpentin veya alkol(ispirto)dür. |
Kabarma:
|
Genellikle ısı veya nemin sebep olduğu,
boyanın üzerindeki oyuklar, kubbe şeklindeki formülasyonlar.
Solvent tamamen uçmadan önce,yüzeyi kuruyan boya filminde
solventin hapis olması sonucunda da oluşabilir. |
Katalizör:
|
Varlığı, kimyasal reaksiyonun hızını
arttırır. Bazı durumlarda, katalizör, emilmeden ve yeniden
oluşmadan fonksiyon gösterir. Diğer durumlarda ise reaksiyona hiç
girmemiş gibi gözükür ve yüzey karakterlerinin yetkisiyle
fonksiyon gösterir. Negatif katalizör ise (inhibitör) kimyasal
reaksiyonu yavaşlatır. |
Kıvam(Viskozite):
|
Boyanın akmaya karşı direnci. Yüksek kıvamlı
boya yavaş akar; az kıvamlı boya çabuk akar. |
Küf:
|
Nemli iklimlerde çok karşılaşılan bir
problem olan küfe sebep kimyasal. |
Örtücülük:
|
Boyanın,yüzeyi veya önceden uygulanan boyayı
ve yüzeydeki lekeleri kapatma veya örtme kabiliyeti. Boyanın
pigmenti ile örtücülük sağlanır.
|
Pigment:
|
Düzgün yuvarlak,doğal veya
sentetik,inorganik veya organik,çözünmeyen dağılmış parçalar(toz).
Bu parçalar,boya sıvısının içinde dağılarak,boyaya renk vermenin
yanında,opaklık,katılık,dayanıklılık ve korozyona dayanıklılık
gibi boyanın temel özelliklerini de geliştirirler. Bu terim beyaz
veya renkli pigmentler ile birlikte genleştiricilerde içerirdi.
Pigment olan tozlar ve boyalar arasındaki fark genel olarak
çözünürlüğün temelinde incelenmektedir. Kullanım
esnasında,pigmentler, çözünme yen ve madde içerisinde
dağılan,boyalar ise çözünebilir veya solüsyon halinde bulunan
malzemelerdir. |
Polimerizasyon:
|
Reaktif yapıdaki çifte bağlar içeren aynı
veya farklı monomerlerin ısı,ışık veya katalizörler yardımıyla
oluşturdukları farklı yapılardaki kimyasal bileşikler işlemidir.
Eğer bir polimer yapı yalnız bir cins monomerden oluşmuşsa
HOMOPOLİMER,iki,üç...gibi farklı cins monomerlerden oluşmuşsa
KOPOLİMER adı verilir. |
PVA(Polivinil Asetat):
|
Vinil asetat ve bir katalizörün
polimerizasyonu sonucu türetilen renksiz,termoplastik,suda
çözünebilir,reçinemsi yüksek polimerdir. Genellikle, düşük
kaliteli su-bazlı kaplamalarda akrilik esaslı boya bağlayıcı
olarak kullanılır. Bunun yanında yapıştırıcılar,tekstil,empregnasyon
alanlarında da kullanılan bir reçinedir. |
PVC(Pigment Hacim Konsantrasyonu):
|
Pigment hacminin,kaplamadaki toplam uçucu
olmayan maddelere(örn.,pigment ve bağlayıcı) oranı. Bu oran
genellikle yüzde(%) olarak ifade edilir. |
Reçine:
|
(1) Doğal veya sentetik şeffaf ve eriyen
ürünlerin büyük bir bölümüne verilen ad. Farklı renklerde
bulunabilirler. Yüksek molekül ağırlığına sahip sentetik reçineler
polimer olarak etki ederler. (2) Belirsiz veya çok büyük molekül
ağırlığı olan,strese maruz kaldığında akışkanlık kazanan,yumuşama
ve erime aralığı bulunan ve konkoidal kırılan katı,yarı
katı,sahte(psödomer) katılardır. (3) Genellikle bu terim kaplama
ve plastiklerde temel materyal olan her hangi bir polimerin yerine
kullanılır. |
Renk Dayanımı:
|
Boyanın orijinal rengini koruma ve solmaya
karşı dayanma
yeteneğidir. |
Solma:
|
Işık veya sıcaklığa maruz kalan boyanın
renginin açılması. |
Soyulma:
|
Boyanın şeritler veya yapraklar halinde
yüzeyden ayrılması. Tabakalar halinde kalkmaya benzer olarak
aderans kaybı sonucu oluşur.
|
Tabakalar halinde kalkma:
|
Aderans veya elastikiyet kaybı sonucu
boyanın parçalar
halinde yüzeyden ayrılması. |
Taşıyıcı:
|
Boyanın,içinde pigmentin dağıldığı sıvı
kısmı. Bağlayıcı ve tinerin birleşiminden oluşur. |
Tebeşirlenme:
|
Hava koşullarının bozucu etkilerinin
bağlayıcı ortamını ayırarak sebep olduğu boya film yüzeyi
üzerindeki kolay ufalanabilir toz oluşumu. Boya filminin tebeşiri,
pigmentin seçimi ve konsantrasyonundan etkilenebilir. Bağlayıcı
ortamının seçimi de etkili olabilir. |
Titanyumdioksit,(TiO2):
|
Boyalar,plastikler ve kauçuklarda esas
pigment olarak kullanılan,yüksek opaklıkta,tebeşirsiz açık beyaz
renkte pigmenttir. Mineral ilmenit veya tabi titan dioksit madeni
cevherinden elde edilir. |
Tozlanma(çiçeklenme):
|
Yüzey kaplamalarının,taş,tuğla,sıva veya
harç,üzerinde genellikle beyaz,çözünebilir tuzların birikerek
kabuklanması. Nemin harç veya komşu çimentonun içinden sızan tuz
veya serbest alkaliler bu probleme yol açarlar. |
VOC(Uçucu Organik İçerik):
|
Standard test sonuçları altında buharlaşan
karbon bileşikleri. Esas olarak,su hariç bütün boya solventleri
UOC dir. Hükümet,olası çevre ve sağlık etkilerine karşı, boyada
bulunan uçucu organiklerin miktarını kısıtlamayı belirleyebilir. |
Yıkanabilirlik:
|
Zarar vermeden kuru boya filmi yüzeyinden
kirin kaldırılmasına olanak verecek yıkama şekli işimizi
kolaylaştırır.
Yayılma: Kaplamanın, fırça izleri gözükmeksizin düzgün boya filmi
oluşturma kabiliyeti. Çok kaliteli akrilik esaslı boya boyaların
süper yayılma kabiliyeti vardır. |
|